Το σχόλασμα του Ιούνη

"Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι" . Προσμένοντας λοιπόν το τραγούδι του τζίτζικα, απολαμβάνουμε τις πρώτες μέρες του καλοκαιριού με τη χαρά μικρού παιδιού που τέλειωσε το σχολείο. 

Ιούνης, ο μήνας που το σχολικό κουδούνι σιγεί και σηματοδοτεί τα καλοκαιρινά ραντεβού σε πόλεις και χωριά, ανοιχτές θάλασσες και ψηλά βουνά.

Ιούνης Θεριστής και Κερασάρης. Ο μήνας των κερασιών που δυστυχώς φέτος μας τα σάπισαν οι βροχές…  Λόγω των συνεχών βροχοπτώσεων των τελευταίων σχεδόν δύο μηνών χιλιάδες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης στη Ροδόπη έγιναν λίμνες. Τα νερά της βροχής κάλυψαν και τα όνειρα των παραγωγών της περιοχής για καλύτερες μέρες…

Την τελευταία ωστόσο εβδομάδα –με εξαίρεση την ισχυρή νεροποντή το βράδυ της Κυριακής, ο καιρός άρχισε να μας κάνει τη χάρη και να θυμίζει καλοκαίρι…

Ήταν το πρώτο θερμό σαββατοκύριακο του Ιούνη αυτό που μας πέρασε και οι παραλίες του Φαναρίου και της Αρωγής έζησαν «στιγμές δόξας». Αθρόα ήταν και η έλευση βούλγαρων τουριστών καθώς η κίνηση στον μεθοριακό σταθμό της Μακάζα ήταν ιδιαίτερα αυξημένη το τριήμερο που μας πέρασε.

Πλησιάζει το θερινό ηλιοστάσιο κι «ο ήλιος τρέμει, γυρίζει σαν τροχός».

Κόσμος ξεχύνεται σε πλατείες, πάρκα, δρόμους, γειτονιές και σοκάκια. Τα καλοκαιρινά ρούχα κάνουν την εμφάνισή τους μαζί με το πρώτα ηλιοκαμένα σώματα.  Κοιμάσαι ξεσκέπαστος τα βράδια και ο κώνωψ σε λιβανίζει. Κουβερτούλα τέλος. Αρνείσαι να την ξανακατεβάσεις. Κι αν κρυώσεις λίγο, με τη σκέψη ότι είναι καλοκαίρι, σου περνάει…

Μήνας του μουντιάλ και οι μαζώξεις σε σπίτια, ταβέρνες, καφέ και στέκια, δίνουν και παίρνουν κάθε βράδυ. Ο Έλληνας δείχνει πως δεν αλλάζει με τίποτα!  Μόνο τα 3 γκολ δεν μπορεί να χωνέψει με τίποτα. Το ότι έχασε τη δουλειά του και η χώρα του είναι πρωταθλήτρια της ανεργίας στην Ευρώπη, ούτε λόγος.

Κι αφού η κυβέρνηση έλαβε (;) το μήνυμα των εκλογών και ανασχηματίστηκε,  σταχυολογώ ειδήσεις των τελευταίων ημερών του Ιούνη: «Άγρια επίθεση των ΜΑΤ στις απολυμένες καθαρίστριες», «Καταργεί τους δωρεάν παιδικούς σταθμούς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», Ένωση Εισαγγελέων: «Η κυβέρνηση νομοθετεί υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων», «5.000 νέες απολύσεις στο δημόσιο», «Αύξηση της ανεργίας καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ: Στο 27,8% διαμορφώθηκε το ποσοστό της ανεργίας, 958.401 άτομα είναι μακροχρόνια άνεργοι, ήτοι αναζητούν εργασία, χωρίς αποτέλεσμα, επί 12 μήνες και άνω».

Κλείνω βιαστικά τον υπολογιστή. Γλιστρώ στο καλοκαίρι βαρύθυμος και ελάχιστα περίεργος για το μέλλον. Αυτό το ακαθόριστο μέλλον του φετινού καλοκαιριού. Καιροί πολύπλοκοι, σκούροι, αν και παραδόξως ο ήλιος λάμπει και σε προκαλεί να βγεις έξω…

Καφέ στο χέρι και βόλτα στο κέντρο της πόλης.

Κίνηση παντού. Νέες γειτονιές της πόλης γίνονται στέκια. Τα καφέ, η «βαρειά» βιομηχανία της πόλης, είναι γεμάτα. Ο καφές μάλλον θα αναστήσει και πάλι την τοπική επιχειρηματικότητα. Τραπεζάκια έξω. Στον ήλιο. Τραπεζάκια παντού. Καταλαμβάνουν την κεντρική πλατεία και τους πεζοδρόμους. Μα κανείς δε δουλεύει σ’ αυτή την πόλη;

Άνθρωποι της τρίτης ηλικίας μόνιμες φιγούρες  στα παγκάκια της πλατείας. Μια φίλη δημοσιογράφος κάνει ελεύθερο ρεπορτάζ για τον ανασχηματισμό. Ο κόσμος μοιάζει όμως να δυσανασχετεί. Κανείς δε νοιάζεται. Τι θα αλλάξει άλλωστε στην καθημερινότητα του ο ανασχηματισμός; Πρόκειται για μια ενέργεια, ειδικά στην Ελλάδα, άσκοπης χρησιμότητας, αφού όσοι έρχονται, ποτέ δεν δίνουν κάτι νέο. Δεν αφήνουν το ίχνος τους. «Όλοι είναι χρυσή εφεδρεία για την δύσκολη ώρα. Ζούνε για το τώρα, εφαρμόζοντας το "εις οιωνός Άριστος αμύνεσθε περί πάρτης"» , σχολιάζει ένας κύριος.  Έτσι είναι δυστυχώς, καθώς όλοι προέρχονται από το μηδέν και εκεί θα καταλήξουν.  Αλλά μια ολόκληρη χώρα θα μένει συνεχώς και για πάντα στο μηδέν…

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια το καλοκαίρι με σκυμμένο το κεφάλι κάνει ό,τι μπορεί, αλλά δεν αρκεί. Αφότου ο πρώην πρωθυπουργός σκότωσε τα καλοκαίρια, το 2009, μιλώντας από το Καστελόριζο με μια γλώσσα διαποτισμένη από υπερβόρειους τόκους, οι μέρες μας μοιάζουν σαν να έχει χαθεί πόλεμος. Μέρες αμήχανες που μιλούν πλέον με μισές κουβέντες. Έκτοτε τα καλοκαίρια μας είναι αλλιώτικα. Μάταια προσπαθεί το θέρος να στεριώσει λίγη σχόλη στην αγωνία των ανθρώπων. Να τους φορτώσει την καρδιά και το μυαλό σε ένα κυματάκι για μια βόλτα πάνω σ’ ένα φωτεινό ποδήλατο και να αλητεύσουν ανέμελα αντάμα με τον ήλιο.  Έμειναν μονάχοι στο καράβι της ζωής να τραβούν κουπί και να μάχονται τα κύματα χωρίς να γεύονται την γλυκιά αρμύρα της θάλασσας.

Ο καφές τελείωσε γρήγορα. Η βόλτα όμως όχι…

Μποτιλιάρισμα χωρίς σταματημό. Εκνευριστικά κορναρίσματα. Τα αυτοκίνητα να κολλάνε το ένα πίσω στο άλλο στο φανάρι. Κανείς δεν ανταλλάσσει  ματιά με τον δίπλα. Όλοι αγωνιούν να ανάψει το φανάρι . Να φύγουν .Μην τους πιάσει το φανάρι. Για να έρθουν οι επόμενοι. Στην ίδια θέση. Με το ίδιο χρώμα στο βλέμμα.

Όλο και αυξάνουν έξω άνθρωποι που ζητιανεύουν λίγα χρήματα ώστε να κερδίσουν ψωμί και αξιοπρέπεια. Ένας χαρούμενος Τζαμαϊκανός πλέκει βραχιολάκια σε κορασίδες και μικρές δεσποινίδες για «τύχη και υγεία». Οι πάγκοι με τα πρώτα καρπούζια και πεπόνια έκαναν την εμφάνισή τους. Ανοιχτά παράθυρα απ’ όπου ξεχύνονται μυρωδιές από ιμάμ. Ο καλαμποκάς έστησε πάλι τη φου-φου στην Εθνική και ξεφυσάει όσο δίπλα του μια παρέα τρώει παγωτά.

Η καταστροφή των πεζοδρομίων συνεχίζεται καθώς ξεκίνησε η κατασκευή και του τελευταίου πλέον κομματιού του ποδηλατοδρόμου, ενός έργου που αλλάζει την γεωγραφία του κέντρου- προς το παρόν- της πόλης και μαζί και τα νεύρα των εναπομεινάντων επιχειρηματιών που δεν επλήγησαν από την κρίση.

Στην Ερμού είδα τον Τέλλογλου να κόβει βόλτες και να μιλά με τις ώρες στο κινητό. «Τι ερευνούν πάλι;» σκέφτηκα. Η απάντηση μου δόθηκε από τον τοπικό, «ανιχνεύει τα τρομακτικά ποσοστά του DEB με επιτόπια επίσκεψη στη Θράκη και συνεντεύξεις τοπικών εκπροσώπων από την πλειονότητα και την μειονότητα».

Άλλη μια είδηση των ημερών είναι πως το «Ποτάμι» τελικά απεδείχθη αφερέγγυο καθώς μας έριξε άκυρο και δε θα πραγματοποιήσει το ιδρυτικό του συνέδριο σε κάμπινγκ της Θράκης, όπως αρχικώς με τυμπανοκρουσίες είχε υποσχεθεί, αλλά στο τεχνολογικό πάρκο του Λαυρίου. Στην απόφαση αυτή κατέληξαν, καθότι ήθελαν λέει μέρος με «οικονομικότερη πρόσβαση» για τους Αθηναίους βεβαίως. Για τους βορειοελλαδίτες θα σκάνε τώρα. Μαθημένοι άλλωστε είμαστε χρόνια τώρα σε τέτοιου είδους τερτίπια. Για να μας παρηγορήσουν μάλιστα, μας έταξαν «περιβαλλοντικό συνέδριο» το Φθινόπωρο στον Έβρο που κι αυτό όταν τελικά γίνει, τότε ίσως και να το πιστέψουμε…

Παίρνω το δρόμο της επιστροφής. Το δημοτικό της γειτονιάς κάνει πάρτι αποφοίτησης! Η πίσω πλευρά της σχολικής αυλής μετατράπηκε σε club με DJ και τα πιτσιρίκια χτυπιούνται και λικνίζονται κάτω από μια  disco μπάλα ενώ στην μπροστά πλευρά γονείς και δάσκαλοι έστηναν τρανό χορό με γκάιντες, ταμπουρά και νταούλια χορεύοντας τα «λιανοχορταρούδια»! Θυμήθηκα τις δικές μας εποχές που όταν έκλεινε το σχολείο, κάναμε αγώνες, ένα είδος αναβίωσης των «γυμναστικών επιδείξεων» των γονιών μας… Μετά τις τσουβαλοδρομίες και τις σκυταλοδρομίες στο τέλος καταλήγαμε να παίζουμε μακριά γαϊδούρα και επιδιδόμασταν σε ξέφρενα μπουγελώματα!

Οι καιροί αλλάζουν μαζί και οι συνήθειες μας, με τον Ιούνη να προχωρά γοργά και τους μαθητές να βάζουν πλώρη για τα χρόνια που έρχονται. Είναι η εποχή που όσοι είναι στην ηλικία των 18 ξυπνούν και αντικρίζουν τον ήλιο με άλλα μάτια. Είναι η ηλικία που τελειώνει το Λύκειο. Οι μέρες που τα παιδιά της τρίτης λυκείου κλεισμένα στο σπίτι, διαβάζοντας στο νεανικό τους δωμάτιο για τις εξετάσεις, αποτελούν πλέον παρελθόν. Υποψήφιοι για το μέλλον. Το δικό τους μέλλον. Θέλουν να ανοίξουν τα φτερά τους. Μοιάζουν να θέλουν να πετάξουν. Δείχνουν πιο συνειδητοποιημένα. Το βλέπεις στο βλέμμα τους και τη συμπεριφορά τους. Οι συνθήκες πλέον τα ωριμάζουν νωρίτερα. Άλλωστε, η λύση του πανεπιστημίου παύει να είναι η λύση των προσδοκιών. Απ’ αλλού ξεκινάς κι αλλού καταλήγεις. Ξέρουν πως όσα όνειρα κι αν κάνεις, έρχονται στιγμές που τα φτερά σου κόβονται, λιώνουν, ρημάζουν. Παλεύουν όμως όπως όλοι για το πέταγμα…

Η νύχτα σκεπάζει την πόλη και μαζί και τις σκέψεις μου. Έξω η πόλη δεν σωπαίνει ποτέ. Ένα αναζωογονητικό αεράκι εισβάλει από το ανοιχτό παράθυρο. Οι χτύποι του ρολογιού κάνουν τη νύχτα πιο βαθιά.  Οι νύχτες τελευταία με βαραίνουν. Οι λέξεις άλλοτε ξεκινούν και φεύγουν και άλλοτε επιστρέφουν φορτωμένες. Σφίγγω τη γροθιά μου για να γράψω. Αδύνατον να συγκεντρώσω τις σκέψεις μου. Καθυστερώ πάλι να στείλω κείμενο. Ίσα που προλαβαίνω με το σχόλασμα του Ιούνη. Μπάμπης Καλπάνης