Οι «χειρολαβές» που έχουμε ανάγκη για να πιαστούμε

Ένας γόνιμος διάλογος ανάμεσα στη στιχουργό Λίνα Νικολακοπούλου και το κοινό

Στη σκηνή του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Κομοτηνής βρέθηκε η γνωστή στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου ανοίγοντας την αυλαία του προγράμματος της φετινής περιόδου για το θέατρο της πόλης. 

Η στιχουργός μέσα σ’ ένα κοινό ετερόκλητο από μικρούς μαθητές και φοιτητές μέχρι ηλικιωμένους, συζήτησε για την πορεία της στο ελληνικό τραγούδι, τα «αδιέξοδα» αλλά και τα αισιόδοξα της εποχής μας. Παράλληλα την επόμενη μέρα της συζήτησης ακολούθησε η μουσική παράσταση υπό τον τίτλο «Η αγάπη 5 γράμματα»,  στην αίθουσα της Πολιτιστικής Κίνησης όπου πρωτοπαρουσιάστηκαν νέα τραγούδια σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική Δάφνης Αλεξανδρή από τον δίσκο «Χειρολαβές»  με την εξαιρετική ερμηνεύτρια Αργυρώ Καπαρού. Τραγούδια που ο στίχος «φωτογραφίζει την πραγματικότητα» αλλά αφήνει και τόσα ανοίγματα στην αισιοδοξία που δίνουν στον ακροατή τις «χειρολαβές» που έχει ανάγκη για να πιαστεί και να πορευτεί.

«Σας νιώθω γνωστούς μου χωρίς να σας ξέρω» ομολόγησε η στιχουργός σε μια υπέροχη βραδιά που εξελίχθηκε σε γόνιμη συζήτηση ανάμεσα σ’ εκείνη και το κοινό μια και ο λόγος που είχε ετοιμάσει βρέθηκε στο πάτωμα χωρίς να τον αναγνώσει.

Άλλωστε όπως παραδέχτηκε και η ίδια λίγες φορές έχει ο κόσμος τη δυνατότητα να μιλήσει με τον δημιουργό που έχει ένα “μαστοριλίκι” με τον λόγο. Λόγος αποσπασματικός και αιχμηρός, έδωσε μια διαφορετική έννοια στις λέξεις και τις έννοιες. Η ίδια μοιράστηκε τις σκέψεις , τις αγωνίες και τους προβληματισμούς της. Σε μια προσπάθεια καταγραφής, σταχυολογώντας, σας τις παραθέτουμε…

Τραγούδι: «Το δύσκολο δεν είναι να γραφτεί ένα τραγούδι αλλά να μείνει το τραγούδι. Ο κόσμος θέλει το αληθινό τραγούδι, το τραγούδι που θα τον συγκινήσει, κι αυτή είναι μία από τις σταθερές που έχουμε στην Ελλάδα. Είναι μια μορφή τέχνης με κανόνες. Αυτά που βιώνουμε είναι δύσκολο να τα αποτυπώσουμε μέσα από το τραγούδι. Το ότι υπάρχουν αισθήματα που πρέπει να βγουν: αυτό είναι βιτρίνα».

Δημιουργία: «Από τα 19 μου χρόνια άρχισα να γεύομαι το “τι είναι η δημιουργία”. Με τον Σταμάτη Κραουνάκη κάναμε τα πρώτα μας τραγούδια. Γράφω συνολικά 34 χρόνια αποζητώντας αιτίες καθαρές και καρδιακές. Οι ποιητές που αγάπησα είχαν σχέση με τη θάλασσα. Ο λυρισμός είναι συνυφασμένος με το υγρό στοιχείο και την άπλα του ορίζοντα».

Παράγουμε; «Δεν υπάρχει επιθυμία ή προσωπικό όραμα. Είναι μεταπρατικό – κοιτάζουν τι πουλάει, αν η γεύση πουλάει. Οι εταιρείες έχουν διαλυθεί κι αυτό είναι εμπορικό αποτέλεσμα. Η δική μου ευαισθησία είναι για το τι παράγεται.  Ξεχαστήκαμε τον τελευταίο καιρό. Αλλάζει η εποχή – αλλάζει η επικοινωνία και χρειάζεται να δοθεί καινούργιο αίμα, μια νέα αρχή».

Κατρακύλα: «Από το 2004 και μετά ξεκινά  η κατρακύλα. Από τους αθλητές που δε βρέθηκαν καθαροί έως και τα δάνεια που χρωστάμε ακόμα. Είναι βαρύ αυτό που πρέπει ν’ αντέξουμε γιατί ξεριζώνει μέσα μας πολλές σιγουριές. Υπήρχε όμως και μία απελπισία μέσα μας, που εκφραζόταν μ’ ένα ανικανοποίητο. Έβλεπα γύρω μου να έχουμε γίνει όλοι μεταπράτες. Ομφαλοσκοπούμε συνεχώς. Δε μπορούμε να πράξουμε».

Ο αφανής μηχανισμός: « Δε φταίει μόνο ο κόσμος για την κατάντια μας. Είναι πολιτικές που πάρα πολλά χρόνια βολευόντουσαν πίσω απ’ το ότι ο κόσμος είχε τον τρόπο του να ζήσει. Κυνηγάγαμε τόσα χρόνια την ουρά μας στην Ελλάδα. Υπάρχουν πακέτα δεδομένων και ειλημμένες αποφάσεις. Έχει στηθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ένα δίκτυο τερατώδες και παρασιτικό. Δεν είναι τα πρόσωπα μόνο που απαρτίζουν τα κόμματα αλλά υπάρχει ένας αφανής μηχανισμός που είναι από πίσω και έχει στερεοποιηθεί και απομυζά οποιαδήποτε ικμάδα υπάρχει. Ένα δίκτυο που δρα και μαγκώνει οποιονδήποτε και οτιδήποτε αποφασίσει και πει «αλλάζω». Όποιος μπαίνει μέσα σε αυτό το σύστημα ή θα πάει με τα νερά ή θα τον διώξουν. Έχουν πιάσει τα πόστα πρόσωπα που δεν επιτρέπουν να αλλάξει τίποτα όταν πάει ο καθένας να κουνηθεί ή να αντιδράσει!»

Ζητούμενο: «Η καθημερινότητά μας δε μας δίνει πολλά εναύσματα ώστε να έχουμε μια σταθερή βάση αναφοράς. Χρειαζόμαστε το έναυσμα. Το ζητούμενο είναι το «τι είναι αυτό που μας ενώνει» και όχι το «τι είναι αυτό που μας χωρίζει». Πρέπει να ξαναδούμε την ανάγκη: που πάνε οι ζωές μας. Πλέον δεν ξέρουμε τι παριστάνουμε και πρέπει να γίνουμε πιο ανθρώπινοι και πιο απαιτητικοί».

Αλήθεια: «Έχουμε ανάγκη την αλήθεια. Να ενημερώσουμε τον κόσμο όχι με πανικό αλλά με την αλήθεια. Να έχουμε επίγνωση και να πούμε την αλήθεια ότι κάποια πράγματα δεν έχουν ωραία γεύση και δεν τα ευχαριστιόμαστε».

Κραδασμός: «Λείπουν οι άνθρωποι που θα σπάσουν κόκκαλα και θα μας βγάλουν από τη βρωμιά. Ένας καθαρός λόγος μας λείπει. Να υψωθεί ένας λόγος. Οι άνθρωποι που εκπέμψανε αυτόν τον λόγο διατρέχανε την εποχή τους έντονα και ζωντανά. Εκρηκτικός μπορεί να είναι ένας νέος ή ένας σοφός άνθρωπος. Πρέπει να γίνει κάτι που θα’ χει μεγάλο κραδασμό και να εκφράζει την αγωνία μας γι’ αυτό που γίνεται. Και να γκρεμιστεί κάτι ρε φίλε- να ακουστεί ένας κραδασμός! Ελπίζω πρώτα σε μας τους πολίτες και τον κραδασμό αυτό θα τον πάρει και η πολιτεία».

Νοσταλγία: «Η οποιαδήποτε νοσταλγία είναι αλάτι. Σου αρέσει που το έζησες. Δε μπορεί όμως να μείνει τίποτα ίδιο. Σημασία έχει να είναι τώρα ωραία η ζωή. Σαν οντότητες θα πρέπει να εξυγιαίνουμε μέσα μας το αίτημα ζωής μας. Σημασία έχει η υγιής πλευρά της χαράς της ζωής. Το τώρα ζητά ξανά αλήθεια και τόπο».

Κριτική: «Για κάθε δημόσιο πρόσωπο που εκτίθεται υπάρχει το ρίσκο για μια κακή κριτική. Η σκέτη κριτική για’ μενα είναι γκρίνια. Χρειάζεται πράξη. Ο κόσμος χύνει δηλητήριο; Δεν το πιστεύω. Ο κόσμος ήσυχα λέει αν του αρέσει κάτι. Αυτό το κάνουν οι επαΐοντες που νομίζουν ότι τα ξέρουν και τα γνωρίζουν όλα!»

“Ο κόσμος έγινε διάκοσμος”: «Ο λόγος μου δε μπορεί να λυτρώσει. Εκφράζει την αγωνία και τη λύπη μου. Δε μπορεί να επιφέρει αποτέλεσμα σ’ έναν άνθρωπο. Στο νέο δίσκο υπάρχουν μπαλάντες, υπάρχουν λυρικά τραγούδια, τραγούδια που επιτρέπουν την αισιοδοξία και τραγούδια που καταγγέλλουν κάποια πράγματα. Ευελπιστώ ξανά, κάποια τραγούδια μου να γίνουν χειρολαβές γι’ αυτές τις δύσκολες φάσεις που τώρα αρχίσαμε να περνάμε».

«Ο κόσμος έγινε διάκοσμος / Στα καταστήματα, στις πόλεις, στα σπίτια του, στις εξοχές / Γλιστράν ειδήσεις ανοχές / Κι οι συνειδήσεις έχουν μόλις, μόλις τρομάξει, αφυπνιστεί / Που ξενιτεύονται οι μισθοί εις βάρος της ζωής μας όλης».

Η λύτρωση του πόνου: «Μπορεί να έχουν γκρεμιστεί πράγματα αλλά εγώ λέω θα το παλέψω. Κάτι που σε λυπεί και είναι ακόμη ζωντανό πρέπει να το πεις. Κάτι που είναι στενάχωρο, που σπαράζει μέσα σου πρέπει να το πεις. Κάποιες φορές ο πόνος που αρθρώνεται σε λυτρώνει. Πολλές φορές πρέπει να ειπωθούν πικρά πράγματα».

Κοινό όραμα: «Αξίζει να ανεβάσουμε τον πήχη. Δεν έχουμε όμως κοινό όραμα. Έχουμε σκέψεις-αγωνίες αλλά δεν έχουμε κοινό στόχο. Δεν έχουμε τη φωτιά μέσα μας. Λείπει αυτή η σπίθα που θα την αναζωπυρώσει. “Αν δε ραγίσει ο τοίχος- φως δε μπαίνει”, όπως έχει πει πολύ εύστοχα ο Leonard Cohen»

“Ένας λόγος παραπάνω”: «Ξεκίνησα να διοργανώνω πριν τέσσερα χρόνια τις ποιητικές Τετάρτες στο Zoom, μία μπουάτ στην Πλάκα, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια στο Γκάζι, στο Gazarte, τις Κυριακές, πραγματοποιώ μια σειρά συζητήσεων που λέγεται «Ένας λόγος παραπάνω». Έρχομαι σε επαφή με πρόσωπα τα οποία εκτιμώ και σέβομαι και είναι άλλοτε επιστήμονες, άλλοτε λογοτέχνες, καθηγητές πανεπιστημίου, εικαστικοί, άνθρωποι που έχουν ένα λόγο δυνατό και έχουν να πουν κάτι στον κόσμο».

“Στο κατάρτι μας ήρθε ένα πουλί/ Που δεν ξέρει που πάει/ Αλλά γλυκολαλεί”: «Δεν ξέρουμε κι εμείς που πάμε αλλά τουλάχιστον να γλυκολαλήσουμε».

Μπάμπης Καλπάνης

Δημοσιεύτηκε στην Kulturosupa:

http://www.kulturosupa.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=10587:eirolaveves&catid=115&Itemid=213